Dla wielu rodziców wychowujących dzieci za granicą niezwykle ważne jest, aby znały one język polski i płynnie się nim posługiwały. Znajomość dwóch języków – lokalnego i ojczystego – otwiera przed dziećmi wiele możliwości. Jak efektywnie wspierać rozwój dwujęzyczności w rodzinie, gdzie na co dzień dominuje inny język? Z pomocą przychodzi metoda Time and Place.
Na czym polega metoda Time and Place (T&P)?
Metoda Time and Place, czyli metoda czasu i miejsca, polega na wyznaczaniu konkretnych momentów i miejsc, w których dziecko ma kontakt z językiem polskim. Oznacza to, że w określonych sytuacjach i o określonej porze używa się wyłącznie języka polskiego, co pozwala mu na naturalne i systematyczne przyswajanie go przez dziecko.
Rodzice muszą ustalić między sobą, w jakich okolicznościach będą mówić do dziecka w określonym języku. Kluczowe założenie metody T&P to stworzenie środowiska, w którym język polski jest „żywy” i naturalny. Może to być na przykład:
- określony czas w ciągu dnia – np. godzina przed snem, kiedy rodzic czyta dziecku książki po polsku lub opowiada historie w tym języku;
- konkretne miejsce w domu – np. kuchnia, gdzie rodzina rozmawia tylko po polsku podczas przygotowywania posiłków i wspólnego jedzenia,
- konkretne sytuacje społeczne – weekendy, wyjazdy do Polski, spotkania z polskimi przyjaciółmi i rodziną, gdzie obowiązuje zasada mówienia po polsku.
Dlaczego metoda Time and Place jest skuteczna?
Wielu rodziców obawia się, że po wyprowadzce za granicę, ich dziecko będzie miało ograniczone możliwości do pełnego opanowania języka polskiego. Metoda T&P pomaga w pokonaniu tych trudności, ponieważ cechuje ją:
- systematyczność – wyznaczając określone momenty na rozmowy w języku polskim, dziecko ma z nim regularny kontakt. Nawet jeżeli na co dzień dominuje inny język, np. angielski, dziecko wie, że istnieją chwile, kiedy mówi się tylko po polsku;
- naturalność – metoda ta pozwala wpleść język polski w codzienne życie dziecka. Zamiast tworzyć atmosferę nauki, która często kojarzy się z obowiązkiem, rodzic tworzy sytuację, w której język jest używany w sposób naturalny;
- równowaga – w metodzie Time and Place ważne jest, aby dziecko miało wyraźny podział na sytuacje, w których dominuje jeden lub drugi język. Dzięki temu można uniknąć chaosu językowego i mieszania języków, co jest częstym problemem u dzieci dwujęzycznych;
- zachowanie motywacji – dzieci czują większą motywację do używania języka polskiego, gdy widzą jego praktyczne zastosowanie – czy to w rozmowach z rodziną, czy podczas zabaw lub wyjazdów do Polski.
Jak wprowadzić metodę Time and Place w życie?
Wprowadzenie dwujęzyczności – bez względu na to, na jaką metodę się zdecydujesz – wymaga cierpliwości i konsekwencji. Przedstawiamy kilka wskazówek, aby ułatwić Ci wdrożenie metody Time and Place do codzienności Waszej rodziny.
Wyznacz konkretne chwile i miejsca
Określ, które momenty w ciągu dnia będą dedykowane językowi polskiemu. Może to być np. codzienny spacer, zabawa, kąpiel czy czas posiłku. Ważne, aby te chwile były regularne i przewidywalne dla dziecka.
Stwórz polskojęzyczne środowisko
Aby wspierać naukę języka polskiego, warto otaczać dziecko polskimi książkami, filmami i muzyką. Niech zabawki, które dziecko lubi, również „mówią” po polsku – np. gry edukacyjne czy aplikacje. Zadbaj też o kontakt z polskojęzycznymi rówieśnikami. Może uda Wam się stworzyć społeczność, w której dziecko będzie mogło w naturalny sposób posługiwać się językiem polskim.
Angażuj całą rodzinę
Jeśli to możliwe, angażuj innych członków rodziny – dziadków, ciocie, wujków – w rozmowy po polsku, nawet przez wideorozmowy. Dziecko widzi wtedy, że język polski jest używany na co dzień przez osoby, z którymi ma bliski kontakt, co zmotywuje go do jego dalszego poznawania.
Bądź cierpliwy i konsekwentny
Dziecko może początkowo stawiać opór, szczególnie gdy inne dzieci i środowisko komunikują się w dominującym języku. Ważne jest, aby rodzic pozostał konsekwentny, ale jednocześnie nie narzucał języka na siłę. Naturalność i przyjazne podejście sprawią, że dziecko chętniej zaangażuje się w naukę, a może z czasem samo zacznie inicjować rozmowy w języku polskim.
Nauka języka polskiego z Polonijką
W nauce języka polskiego pomocna może okazać się Polonijka – Polonijna Szkoła Podstawowa, dzięki której dziecko ma stały kontakt z językiem ojczystym. Wybierając pakiet Język Polski Na Start, otrzymasz dostęp do platformy edukacyjnej, na której znajdują się materiały przydatne w nauce języka od podstaw. Dzięki interaktywnym ćwiczeniom, zabawom, kolorowym kartom pracy oraz nagraniom audio i wideo nauka staje się dla dziecka prawdziwą frajdą!
Na platformie odbywają się również zajęcia online z nauczycielami języka polskiego jako obcego. Dziecko może też na bieżąco śledzić swoje postępy w nauce. Dodatkową motywację stanowią specjalne odznaki, które można otrzymać za różne aktywności na platformie. Na koniec roku uczniowie z największą liczbą odznak otrzymują fantastyczne nagrody!
Na platformie istnieje też możliwość korzystania z Mindo – Wirtualnego Nauczyciela, który wspiera dziecko w codziennej nauce. Uczeń może zadać mu w każdej chwili pytanie dotyczące lekcji, a Mindo wszystko mu wyjaśni. Przez pierwszy miesiąc dostęp do tej funkcji jest zupełnie bezpłatny! Potem masz możliwość przedłużenia subskrypcji.
Chcesz zapewnić swojemu dziecku dostęp do języka polskiego? Zależy Ci na tym, by nauczył się go od podstaw, co ułatwi mu kontakt z bliskimi z Polski? Wybierz pakiet Język Polski Na Start i pozwól dziecku poznawać jego ojczysty język!
