Dbanie o język ojczysty dzieci to wyzwanie – szczególnie wtedy, gdy mieszkacie za granicą i na co dzień posługujecie się innym językiem. Język polski bywa wymagający, pełen wyjątków i subtelnych różnic, które łatwo mogą zniechęcić do nauki. Przedstawiamy najczęstsze błędy językowe, które popełniają zarówno dzieci, jak i dorośli, a także podpowiadamy, jak ich unikać.
Dlaczego warto uczyć dziecko poprawnej polszczyzny?
Błędy językowe zdarzają się każdemu – nawet Polakom, którzy na co dzień mieszkają w Polsce. Mimo wszystko warto dbać o poprawne mówienie i pisanie w języku polskim. Dzięki znajomości poprawnych form dziecko zyskuje większą pewność siebie w posługiwaniu się językiem, co może być przydatne podczas rozmów z rodziną w Polsce, a także w szkole czy pracy w przyszłości. Znajomość poprawnych form gramatycznych i stylistycznych buduje także poczucie przynależności do kultury, z której dziecko się wywodzi.
Najczęstsze błędy językowe w języku polskim
Z doświadczeń wielu rodziców wiemy, że dzieci dorastające poza Polską często mają trudności z opanowaniem zasad poprawnej polszczyzny. Brak codziennego kontaktu z językiem ojczystym, a także niełatwe do zapamiętania zasady językowe czy ortograficzne sprawiają, że nauka polskiego to czasem prawdziwe wyzwanie. Jednak zdecydowanie warto się go podjąć!
Oto najczęstsze błędy językowe w języku polskim oraz wskazówki, jak mówić poprawnie.
- Włanczać zamiast włączać
Często słyszymy „włanczam światło” zamiast poprawnego „włączam”. To popularny błąd wynikający z wymowy potocznej. - Poszłem zamiast poszedłem
Często w rozmowach możemy usłyszeć „poszłem na spacer”, jednak poprawnie powinno być „poszedłem” (dla mężczyzn) i „poszłam” (dla kobiet). - Wziąść zamiast wziąć
Powszechny błąd wynikający z dodania niepotrzebnego „ś” – poprawna forma to „wziąć”. - Napewno zamiast na pewno
To jeden z częściej spotykanych błędów ortograficznych. Poprawna forma to „na pewno”, pisana osobno. - Na prawdę zamiast naprawdę
To również często spotykany błąd w zapisie. „Naprawdę” piszemy łącznie, ponieważ jest to przysłówek utworzony od słowa „prawda”. - Ubrać sweter zamiast założyć sweter
W polszczyźnie poprawne jest „założyć sweter”, a nie „ubrać sweter”. Mówimy, że „ubieramy” się, czyli zakładamy ubrania na siebie, ale pojedyncze elementy ubioru zakładamy (np. zakładamy kurtkę, zakładamy czapkę).
- W każdym bądź razie zamiast w każdym razie
To połączenie wyrażeń „bądź co bądź” i „w każdym razie” jest niepoprawne. Poprawna forma to „w każdym razie”. - Tą książkę zamiast tę książkę
Forma „tą” używana jest w narzędniku (np. „idę z tą książką”), natomiast w bierniku (np. „widzę tę książkę”) powinno być „tę”. - Półtorej zamiast półtora – i odwrotnie
„Półtorej roku” to błąd. Poprawnie powinno być „półtora roku”. Z kolei słowo „półtorej” odnosi się do rodzaju żeńskiego, więc powiemy np. „półtorej godziny”. - Dwutysięczny trzynasty zamiast dwa tysiące trzynasty
Kiedy mówimy o latach, poprawna wersja to: „rok dwa tysiące trzynasty”, nie „dwutysięczny trzynasty”. Rok „dwutysięczny” powiemy jedynie w przypadku roku 2000.
Co zrobić, gdy dziecko popełnia błędy językowe?
Wspieranie dziecka w nauce języka polskiego wymaga cierpliwości, zrozumienia i systematyczności. Kiedy dziecko popełnia błędy językowe, zamiast je krytykować, warto skupić się na wspieraniu i subtelnym poprawianiu. Dobrą metodą jest tzw. poprawa mimowolna. Oznacza to, że jeśli dziecko powie „poszłem” zamiast „poszedłem”, można odpowiedzieć, powtarzając zdanie poprawnie, np. „Tak, masz rację, poszedłeś z nami do parku”. W ten sposób dziecko słyszy prawidłową formę, ale nie czuje się krytykowane ani zawstydzane.
Ważne jest również chwalenie nawet małych sukcesów, co motywuje dziecko do dalszej nauki. Można stosować różne formy wsparcia, takie jak gry językowe, wspólne czytanie czy oglądanie filmów po polsku, aby nauka była przyjemnością, a nie przykrym obowiązkiem. Doskonałym pomysłem na praktykowanie języka polskiego jest również korzystanie z interaktywnych form nauczania. Możliwość takiej nauki daje pakiet Język Polski Na Start w Polonijce, dzięki któremu Twoje dziecko może uczyć się języka polskiego od podstaw za pomocą platformy edukacyjnej!
Nauka języka polskiego z Polonijką
Jeżeli zależy Ci na tym, by Twoje dziecko dobrze poznało język polski i miało z nim stały kontakt, pakiet Język Polski Na Start jest właśnie dla Was! W pakiecie otrzymacie dostęp do platformy edukacyjnej, na której znajdują się materiały edukacyjne w postaci interaktywnych ćwiczeń, gier oraz nagrań audio i wideo. Dziecko może korzystać też z kolorowych kart pracy do druku, które pozwalają na utrwalenie wiedzy. Na platformie odbywają się również lekcje z nauczycielami języka polskiego jako obcego, dzięki czemu dziecko jeszcze lepiej poznaje swój język ojczysty.
Nauka na platformie jest niezwykle przyjemna. Dziecko może śledzić na bieżąco swoje postępy, a także zdobywać specjalne odznaki za różne aktywności. Pomocny w nauce może okazać się Mindo – Wirtualny Nauczyciel, który odpowie na każde pytanie związane z lekcjami, poda wskazówki czy objaśni trudne zagadnienia. Dostosuje też poziom i język wypowiedzi do Twojego dziecka. Mindo w pierwszym miesiącu nauki jest bezpłatny. Możesz go przetestować, a jeśli spodoba się Twojemu dziecku, w kolejnych możesz przedłużyć subskrypcję!