Boże Narodzenie w Polsce to czas pełen ciepła, rodzinnych spotkań i pięknych tradycji. Dla polskich rodzin mieszkających za granicą, szczególnie tych z dziećmi, często ważne jest, by zachować te zwyczaje i przekazać je młodszemu pokoleniu. Jak to zrobić, będąc daleko od ojczyzny? Oto praktyczny przewodnik dla polonijnych rodzin.
Polskie tradycje bożonarodzeniowe – co czyni Święta w Polsce wyjątkowymi?
Przygotowania do Świąt w Polsce zwykle zaczynają się na początku grudnia. To czas, w którym przystrajamy swoje domy, kupujemy prezenty i planujemy, jakie dania zagoszczą na świąteczym stole. Boże Narodzenie w Polsce obchodzimy 25 i 26 grudnia, natomiast dzień wcześniej, czyli 24 grudnia, świętuje się Wigilię. Jest to okres pełen różnorodnych symboli i tradycji, które przekazywane są z pokolenia na pokolenie i przez wiele rodzin chętnie kultywowane. Jak wyglądają Święta w Polsce?
Wieczerza Wigilijna
W Polsce Wigilia to dzień szczególny. Tradycja nakazuje rozpoczęcie wieczerzy wigilijnej po pojawieniu się na niebie pierwszej gwiazdki – na pamiątkę Gwiazdy Betlejemskiej. Rozpoczyna się ona od łamania opłatkiem, podczas którego wszyscy składają sobie życzenia. Część rodzin tradycyjnie przygotowuje 12 potraw, z których każda ma swoje symboliczne znaczenie. Są to m.in. barszcz z uszkami, pierogi, karp czy kutia. Zgodnie z tradycją pod obrusem powinno znaleźć się siano, a przy stole jedno dodatkowe miejsce – dla niespodziewanego gościa.
Kolędowanie
Kolędowanie to jedna z najstarszych polskich tradycji bożonarodzeniowych, która obecnie wygląda zupełnie inaczej niż dawniej. Ten ludowy obrzęd początkowo polegał na tym, że chłopcy przebrani za różne postaci, np. Trzech Króli czy Heroda, wędrowali od domu do domu, śpiewając kolędy z ruchomą, kolorową gwiazdą. Obecnie dzieci rzadko kiedy przebierają się w stroje, a jedynie chodzą po okolicznych domach, śpiewając tradycyjne kolędy.
Do najpopularniejszych polskich kolęd można zaliczyć:
- „Cicha Noc”
- „Przybieżeli do Betlejem”
- „Gdy śliczna Panna”
- „Lulajże Jezuniu”
- „Gdy się Chrystus rodzi”
- „Pójdźmy wszyscy do stajenki”
- „Bóg się rodzi”
Ubieranie choinki
Tradycja dekorowania drzewka bożonarodzeniowego przywędrowała do Polski z Niemiec w XVIII wieku, jednak dopiero w XIX wieku zaczęła się rozprzestrzeniać wśród wszystkich warstw społeczeństwa. Wcześniej w polskich domach wieszano pod sufitem „podłaźniczkę” – udekorowaną gałąź świerkową lub sosnową, która była symbolem życia.
W Polsce choinkę tradycyjnie ubiera się w Wigilię Bożego Narodzenia, 24 grudnia, jednak w wielu domach pojawia się ona znacznie wcześniej, aby w pełni nacieszyć się jej widokiem i świąteczną atmosferą. Na choince pojawiają się różne ozdoby, w tym bombki, łańcuchy, światełka, cukierki, a na szczycie – gwiazda lub czubek.
Jak obchodzić polskie Święta Bożego Narodzenia za granicą?
Przekazywanie dzieciom polskich tradycji bożonarodzeniowych może być wyzwaniem, szczególnie w obcym kraju, gdzie otoczenie często celebruje Święta inaczej. Istnieją jednak sposoby, aby wprowadzić odrobinę klimatu Bożego Narodzenia w polskim stylu, niezależnie od miejsca zamieszkania.
Utrzymywanie polskich tradycji kulinarnych
Jednym z najłatwiejszych sposobów, aby poczuć się jak w Polsce, jest przygotowanie tradycyjnej wigilijnej kolacji. Choć nie zawsze łatwo jest zdobyć wszystkie składniki, w większości krajów można znaleźć polskie sklepy spożywcze lub internetowe, które oferują tradycyjne produkty, jak opłatek, karp czy pierogi. Można także zaangażować dzieci w gotowanie, tłumacząc im, jakie potrawy pojawiają się na stole w Polsce i dlaczego są tak ważne.
Wspólne kolędowanie
Choć w obcym kraju trudno będzie znaleźć sąsiadów do wspólnego kolędowania, można zorganizować rodzinne śpiewanie kolęd w domu. Warto nauczyć dzieci tradycyjnych polskich kolęd, takich jak „Cicha noc” czy „Lulajże Jezuniu”. Można także oglądać polskie programy świąteczne, w których występują znane zespoły i artyści.
Świąteczne dekoracje
Dekoracje mają ogromne znaczenie w budowaniu atmosfery świąt. Udekoruj dom w polskim stylu – załóż białe obrusy, przygotuj stroiki z gałązek iglaków i zapal świece. Pamiętaj też o przystrojeniu choinki razem z dziećmi. Możecie wspólnie przygotować dekoracje, które na niej zawisną, np. łańcuch z papieru czy ozdoby choinkowe z szyszek, orzechów czy suszonych pomarańczy. Ciekawym pomysłem jest też wykonanie własnoręcznej szopki bożonarodzeniowej, która również może stać się wyjątkową ozdobą Waszego domu.
Własne świąteczne rytuały
Oprócz tradycyjnych zwyczajów możesz wprowadzić własne tradycje inspirowane polskimi świętami. Może to być na przykład wspólne pieczenie pierników, oglądanie polskich filmów świątecznych lub tworzenie kartek bożonarodzeniowych, które potem możecie wysłać rodzinie z Polski!
Dlaczego warto przekazywać dzieciom polskie tradycje?
Polskie tradycje bożonarodzeniowe są wyjątkowe i warto przekazywać je swoim dzieciom, nawet jeśli na co dzień mieszkacie za granicą. Kultywując polskie zwyczaje świąteczne, dajesz dzieciom szansę na zrozumienie swoich korzeni i budowanie tożsamości narodowej. To także doskonały sposób na pielęgnowanie więzi rodzinnych i tworzenie niezapomnianych wspomnień.
Jeżeli zależy Ci na tym, by dziecko czuło więź z Polską, zadbaj też o jego polską edukację. Dzięki pakietowi Polonijka Mini zapewnisz mu kontakt z polską kulturą, historią i językiem. Otrzymasz dostęp do platformy edukacyjnej, na której znajdują się materiały z wybranych przedmiotów realizowanych w polskiej podstawie programowej. W zależności od klasy dziecko ma szansę zdobyć wiedzę z języka polskiego, historii, przyrody czy wiedzy o społeczeństwie.
Lekcje na platformie składają się z interaktywnych ćwiczeń, gier oraz materiałów audio i wideo, co sprawia, że nauka jest niezwykle przyjemna! Dodatkowo dziecko może korzystać z kolorowych kart pracy do druku, a także uczestniczyć w cotygodniowych lekcjach online z polskimi nauczycielami. Do nauki będą motywować go specjalne odznaki, które otrzyma za różne aktywności, oraz możliwość śledzenia swoich postępów.
Chcesz zapewnić swojemu dziecku dostęp do polskiej edukacji, bez względu na miejsce zamieszkania? Sprawdź pakiet Polonijka Mini!
