Jest to nazwa zwyczaju ludowego, polegającego na wzajemnym oblewaniu się wodą ze znajomymi i rodziną w poniedziałek wielkanocny. Poprawny zapis, a nawet wymowa tej nazwy często przysparza nam wiele trudności. Jeśli chcemy uniknąć problemów, to możemy zamiennie stosować nazwę “lany poniedziałek”.
Śmigusem-dyngusem nazywamy również sam ten dzień, który ma miejsce w poniedziałek po Wielkanocy.
Współcześnie występują różne odmiany regionalne, na przykład w okolicach Częstochowy mówi się “śmingus-dyngus”, natomiast w polszczyźnie ogólnopolskiej nie uznaje się wymowy i zapisu z występującym “n”.
Poprawne jest również mówienie “śmigus” lub “dyngus”. Na przykład:
Warto pamiętać, że śmigus-dyngus zawsze zapisujemy z łącznikiem. Kiedyś śmigus i dyngus były odrębnymi nazwami dwóch różnych zwyczajów, ale z biegiem lat nastąpiło połączenie tych dwóch tradycji.
Jak odmienić “śmigus-dyngus” przez przypadki?
| PRZYPADEK | LICZBA POJEDYNCZA | LICZBA MNOGA |
| MIANOWNIK | śmigus-dyngus | śmigusy-dyngusy |
| DOPEŁNIACZ | śmigusa-dyngusa | śmigusów-dyngusów |
| CELOWNIK | śmigusowi-dyngusowi | śmigusom-dyngusom |
| BIERNIK | śmigus-dyngus | śmigusy-dyngusy |
| NARZĘDNIK | śmigusem-dyngusem | śmigusami-dyngusami |
| MIEJSCOWNIK | śmigusie-dyngusie | śmigusach-dyngusach |
| WOŁACZ | śmigusie-dyngusie | śmigusy-dyngusy |
