Dzieci mieszkające od najmłodszych lat poza granicami Polski często posługują się językiem obowiązującym w danym kraju. Wielu rodziców chce jednak, by dziecko było dwujęzyczne i potrafiło mówić również po polsku. Sprawdź, czym jest dwujęzyczność zamierzona i jakie są metody na jej osiągnięcie.
Dwujęzyczność zamierzona – co to jest?
O dwujęzyczności mówimy wtedy, gdy osoba potrafi płynnie posługiwać się dwoma językami. Dwujęzyczność naturalna występuje w sytuacji, gdy rodzice pochodzą z różnych krajów i na co dzień posługują się dwoma językami, dzięki czemu dziecko nieświadomie uczy się obu z nich. Z kolei dwujęzyczność zamierzona polega na świadomym wprowadzeniu przez rodzica drugiego języka. Taka sytuacja najczęściej ma miejsce, gdy oboje rodziców są tego samego pochodzenia, ale zależy im, by dziecko opanowało na wysokim poziomie również drugi język.
Dwujęzyczność zamierzona może być wprowadzana w przypadku dzieci, które od urodzenia mieszkają za granicą i ojczystym językiem jest dla nich język obowiązujący w danym kraju. Rodzicom może zależeć na tym, by dziecko znało również język polski, dlatego mogą zdecydować się na jego świadome wprowadzenie do codziennych rozmów. Często taka decyzja zapada już od najmłodszych lat.
Dwujęzyczność dzieci – jakie ma korzyści?
Wczesna nauka drugiego języka ma wiele zalet. Dzieci dwujęzyczne mają silnie wykształcone obszary mózgu odpowiedzialne za procesy poznawcze, co z kolei przekłada się na jego lepszy rozwój. Dwujęzyczność wpływa pozytywnie na koncentrację, myślenie twórcze i komunikację. Kształtuje w dzieciach ciekawość świata oraz świadomość kulturową.
Dzieci posługujące się płynnie dwoma językami mają także lepszy start w przyszłość i więcej perspektyw na rozwój. Dziecko dwujęzyczne, które mieszka na co dzień za granicą, dzięki znajomości języka polskiego będzie mogło w przyszłości wrócić do kraju, by tam kontynuować edukację.
Jak osiągnąć dwujęzyczność zamierzoną?
Decydując się na dwujęzyczność dzieci, warto wiedzieć, że są różne sposoby na wprowadzenie drugiego języka do codzienności. Wśród nich najpopularniejsze są następujące strategie:
- OPOL (One Person One Language) – strategia polegająca na tym, że każdy z rodziców mówi do dziecka w innym języku, np. tata w języku obowiązującym w kraju, a mama w języku polskim.
- MLAH (Minority Language at Home) – strategia polega na posługiwaniu się w domu językiem mniejszości, czyli innym niż język wiodący w danej społeczności. W przypadku polskich rodzin mieszkających za granicą będzie to język polski.
- T&P (Time and place) – strategia polegająca na posługiwaniu się dodatkowym językiem w określonym miejscu i czasie, np. w języku polskim mówimy wyłącznie wieczorem albo tylko w kuchni.
- Strategia mieszana – strategia polegająca na wykorzystywaniu dwóch lub więcej strategii.
- Spontaniczny code-switching – strategia polegająca na elastycznym przełączaniu się pomiędzy językami, np. w ramach jednego zdania lub rozmowy.
Wybór konkretnej metody powinien zależeć od preferencji Twojej rodziny. Najważniejsze jest, by wspólnie ustalić strategię wprowadzania drugiego języka. Pamiętaj, że nauka powinna być naturalnym procesem. Przepytywanie dziecka czy nieustanne proszenie go o powtarzanie zdań nie jest najlepszym pomysłem – może być to dla niego nużące i demotywujące.
Nauka języka polskiego dla dwujęzycznego dziecka
Zależy Ci na tym, by Twoje dziecko potrafiło doskonale mówić po polsku? Skorzystaj z rozwiązania, jakim jest Polonijka! Jeśli dopiero zaczynacie swoją przygodę z nauką polskiego, wybierz pakiet Język Polski Na Start, dzięki któremu Twoje dziecko pozna język od podstaw. Za pomocą ciekawych, interaktywnych materiałów na naszej Internetowej Platformie Edukacyjnej nauczy się polskiego na poziomie A1. Z kolei wybierając pakiet Polonijka Mini, poza nauką języka pozna także bliżej polską kulturę i historię.
Jeżeli Twoje dziecko zna już polski na poziomie podstawowym, ale chcesz, by rozwijało swoje umiejętności sprawnego posługiwania się językiem oraz uczyło się przedmiotów zgodnych z polską podstawą programową, wybierz wyższy pakiet. Porównaj pakiety i wybierz opcję, która najbardziej Wam odpowiada!
Bibliografia:
Early Stage, 2021. Dwujęzyczność zamierzona – w jaki sposób dwujęzyczność rozwija umysł dziecka?, <https://earlystage.pl/blog/2021/01/29/dwujezycznosc-zamierzona-w-jaki-sposob-rozwija-umysl-dziecka/> [dostęp 06.12.2023]
